پول برنارد (۱۹۲۹-۲۰۱۵)
فارغ التحصیل دارالمعلمین عالی فرانسه، اگریژهٔ گرامر، پول برنارد که یک مسیر کلاسیک را تعقیب کرده همزمان دانشمند بزرگ و باستانشناس ساحوی بود. عضو مکتب فرانسوی آتن او در دلف و تاسوس کار کرده و به طور مشخص به مجسمه های انتیک علاقه گرفت. در سال ۱۹۶۱ به حیث کارمند انستیتوت فرانسوی بیروت که رییس آن هنری سیریگ بود. او از این دور اقامت بهره گرفته به لیکیه توجه میکند و به آنجا چندین بار سفر میکند. در سال ۱۹۶۴ دانیل شلومبرزي برایش پیشنهاد میکند که به افغانستان بیاید و در ساحهٔ کهنه مسجد نزدیک سرخ کوتل کارکند. در سال ۱۹۶۵ پول برنارد ریاست دافا را به عهده گرفت و تا سال ۱۹۸۰ به این سمت ماند. او توجه خویش را به ساحهٔ آی خانم مبذول داشت که با مهارت و هوشیاری تام به تحقیقات خویش دوام داد. په این گونه از ۱۹۶۵ تا ۱۹۷۸ فصل های حفریات یکی پی دیگری جریان داشتند و تنها بی ثباتی سیاسی که از سال ۱۹۷۳ به بعد فعالیت های ساحوی را ابتدا مشکل و در آنجام ناممکن ساخت. پول برناد که هم استاد بود و هم محقق، در رشد یک نسل نو دانشمندان که خود را به مطالعات، تا آن زمان محرمانه، در افغانستان و جمهوریت های آسیای مرکزی وقف کردند. بعد از آنکه در سال ۱۹۷۳ به فرانسه بازگشت، او وقت خویش را بین تدریس، تحقیق و ماموریت های ساحوی در افغانستان تقسیم میکرد. در جریان سال های ۱۹۸۰ او بیشتر فعالیت های خویش را صرف نشر کارهای انجام شده در آی خانم و توسعهٔ عملیات و همکاری های باستانشناسی در آسیای میانه کرد. به این شان پول برنارد فرصت یافت که با فرانتز گرینیت در ازبکستان و به طور مشخص در سمرقند کار کند.
سقوط رژیم طالبان در ۲۰۰۱ و اولین ماموریت های ساحوی که از جانب رولان بزنوال براه انداخته شد فرصت آنرا مساعد ساخت که در بارهٔ بازگشت پول برنارد به افغانستان، کشوریکه او آن همه سال کار خویشرا به آن وقف کرده بود، فکر شود. در سال ۲۰۰۵ او توانست به آی خانم برود و مشاهده کند که تا چه حدی آن ساحه از غارتگری ها صدمه دیده بود. تا زمان وفاتش در سال ۲۰۱۵، پول برنارد به پیگیری نتایج تحقیقاتی که دافا انجام میداد و به نشر نتایج کارها در آی خانم، دوام داد و در سال ۲۰۱۳ در چاپ جلد ۳۴ یاداشت های دافا که به مسکن شخصی اختصاص یافته بود سهم گرفت.
